Câu kinh điển này xuất phát từ "Đêm trăng nhớ anh" của Đỗ Phủ:
Tiếng trống đồn trú làm gián đoạn chuyển động của người đi bộ, và có tiếng ngỗng hoang vào mùa thu.
Đêm nay sương trắng, trăng sáng trên quê em.
Anh em tôi đều tản mác, tôi không có người nhà để hỏi chuyện sinh tử.
Thư gửi không được chuyển nhưng quân cũng không dừng lại.
Lưu ý:
①Shadi: Gọi người khác là em trai của bạn.
② trống đồn trú: trống quân đội.
③Cấm người đi bộ: là lệnh giới nghiêm bắt đầu sau khi có tiếng trống.
④Bianqiu: Một tác phẩm là "Qiubian", vùng biên giới vào mùa thu, mùa thu ở pháo đài biên giới.
⑤Sương trắng đêm nay: ám chỉ đêm Lễ hội Sương trắng.
⑥ Nếu có anh em thì đều tản mác, không có nhà hỏi chuyện sinh tử: anh em tản lạc, không nhà cửa, không ai có thể biết tin tức sinh tử của nhau.
⑦Long: luôn luôn, luôn luôn.
⑧Da: đến rồi.
⑨Kang Nai: Hơn nữa, chiến tranh vẫn chưa chấm dứt: chiến tranh vẫn chưa kết thúc.
⑩Chiến tranh chưa kết thúc: Chiến tranh vẫn chưa kết thúc.
Bản dịch:
Tiếng trống của tháp canh vang lên trong đồn, trên đường không có dấu vết của người đi bộ. Ở biên giới của mùa thu, tiếng kêu buồn của con ngỗng hoang đơn độc vang lên.
Hôm nay là Bạch Lộ, tôi chợt nhớ đến anh em ở phương xa. Tôi nhìn trăng với nỗi nhớ, cảm thấy vầng trăng ở quê hương mình tròn hơn và sáng hơn.
Tiếc là có anh em nhưng lại xa nhau. Họ có nhà nhưng không có gia đình. Tôi có thể tìm hiểu xem họ còn sống hay đã chết ở đâu?
Thư gửi thường không bao giờ đến, chưa kể chiến tranh đang hoành hành và cuộc nổi loạn vẫn chưa bị dập tắt.
Đánh giá cao:
Bài thơ này được Đỗ Phủ viết ở Khâm Châu vào mùa thu năm Càn Nguyên thứ hai (759).Vào tháng 9 năm nay, Shi Siming dẫn quân từ Fan Yang về phía nam, chiếm Biên Châu và tiến về phía tây đến Lạc Dương. Sơn Đông và Hà Nam đều đang có chiến tranh.
Khi đó, một số em trai của Đỗ Phủ đang sống rải rác ở khu vực này. Do chiến tranh, giữa họ không có sự liên lạc nào, điều này khơi dậy trong anh sự lo lắng và khao khát mãnh liệt.“Đêm Trăng Nhớ Anh” là bản ghi lại chân thực những suy nghĩ, cảm xúc của anh lúc bấy giờ.
Trong thơ cổ điển, nỗi nhớ gia đình và bạn bè là chủ đề phổ biến. Những tác phẩm như vậy phải tránh sự tầm thường và độc đáo. Chỉ dựa vào kinh nghiệm sống của tác giả thôi chưa đủ mà còn phải khéo léo trong kỹ thuật diễn đạt.Chính trong cách xử lý những chủ đề thông thường như vậy, Đỗ Phủ mới thể hiện được phẩm chất thực sự của mình.
Toàn bộ bài thơ đột ngột và không đồng đều.Tựa đề là “Đêm trăng”, nhưng tác giả không bắt đầu từ đêm trăng mà trước hết khắc họa bức tranh mùa thu ở đồn biên cương: tiếng trống đồn làm gián đoạn động tác của người đi đường, có tiếng ngỗng trời mùa thu.Khi đường bị đứt, du khách viết ra những gì họ nhìn thấy; khi tiếng trống và tiếng ngỗng vang lên, họ viết ra những gì họ nghe được.Tận mắt và tai có thể nhìn thấy là một khung cảnh hoang tàn.Tiếng trống nặng nề, đơn điệu cùng tiếng kêu của những chú ngỗng cô đơn trên bầu trời không những không mang lại chút sức sống nào mà còn khiến pháo đài biên cương vốn đã hoang tàn lại càng trở nên hoang tàn và im lặng hơn.Việc cắt ngang người đi bộ chỉ ra môi trường xã hội, cho thấy chiến tranh diễn ra thường xuyên và khốc liệt, đường sá bị phong tỏa.Hai dòng thơ làm nổi bật không khí mạnh mẽ, buồn bã làm nền cho đêm trăng sáng.
Câu hỏi về khớp hàm.Sương đêm nay trắng xóa, không chỉ miêu tả khung cảnh mà còn làm nổi bật mùa.Đó là đêm hội Sương Trắng, sương đầy sương khiến người ta cảm thấy lạnh buốt.Trăng là ánh sáng rực rỡ của quê hương em, nó cũng tả cảnh vật nhưng có hơi khác so với câu trước.Những gì tác giả viết không hoàn toàn là hiện thực khách quan mà lồng ghép những cảm xúc chủ quan của chính mình.Rõ ràng trên toàn thế giới đều có trăng sáng, không có gì khác biệt cả, nhưng tôi muốn nói rằng trăng ở quê hương tôi là sáng nhất; rõ ràng đó là ảo giác tâm lý của chính tôi, nhưng tôi muốn nói chắc chắn đến mức không còn nghi ngờ gì nữa.Tuy nhiên, phương pháp dùng tưởng tượng để tạo ra hiện thực này không khiến con người cảm thấy vô lý. Bởi nó thể hiện sâu sắc tâm lý tinh tế của tác giả và làm nổi bật tình cảm của ông đối với quê hương.
Hai câu này cũng rất khéo léo trong việc trau chuốt câu. Những gì người ta nói không gì khác hơn là “đêm nay sương trắng” và “trăng sáng quê hương tôi”. Chỉ cần thay đổi trật tự từ ngữ cũng khiến giọng điệu trở nên mạnh mẽ và uy lực lạ thường.Từ đây chúng ta cũng có thể thấy được khả năng kỳ diệu của Đỗ Phủ trong việc biến những chiếc đĩa phẳng thành một điều kỳ diệu.
Bốn câu trên được viết một cách tùy hứng, tưởng chừng như không liên quan gì đến việc nhớ đến anh tôi, nhưng thực ra không phải vậy.Khi viết Ký ức, ông không chỉ nhìn trăng nhớ quê hương mà nghe tiếng trống đồn, nghe tiếng ngỗng trời, nhìn thấy sương lạnh đều khiến tác giả xót xa vạn vật, khơi dậy cảm giác nhớ nhung.Thực sự, tôi nhớ anh tôi từng lời, từng câu chữ đều trìu mến.
Bài thơ chuyển từ ngắm trăng sang bày tỏ cảm xúc, chuyển tiếp rất tự nhiên.Ánh trăng thường khơi dậy trí tưởng tượng của con người và dễ gợi lên nỗi nhớ nhà hơn.Nhà thơ hiện đang trải qua cuộc ly hôn, trong đêm trăng lạnh lẽo này, trong lòng anh tự nhiên có một cảm giác khác.Những suy nghĩ miên man của anh xen lẫn sự lo lắng về sự sống, sự chia ly và cái chết, và giọng điệu của anh vô cùng buồn bã.
Có anh em đều tản mác, không có gia đình để hỏi chuyện sinh tử. Câu đầu nói anh em ly tán, ly tán trên trời; câu thứ hai nói gia tộc đã biến mất, sống chết không rõ ràng. Bài viết đau lòng đến nỗi khó đọc.Hai dòng thơ này cũng tóm tắt trải nghiệm chung của những người dân phải chịu đau khổ và hỗn loạn trong Cuộc nổi loạn Anshi.
Bức thư đã lâu không nhận được nhưng chiến tranh vẫn tiếp diễn. Câu thứ năm và thứ sáu được nối tiếp chặt chẽ để thể hiện rõ hơn nỗi lo lắng bên trong.Người thân rải rác khắp nơi, những lá thư họ thường gửi thường xuyên không đến được. Huống chi, thường xuyên xảy ra chiến tranh, sống chết không rõ ràng, càng khó đoán trước.
Đọc bài thơ này, chúng ta không khó hiểu vì sao Đỗ Phủ lại có thể viết được những câu thơ như “Chiến tranh kéo dài ba tháng, thư nhà giá vạn vàng”.
Trải nghiệm sống sâu sắc là nguồn sáng tạo nghệ thuật sâu sắc nhất.
Toàn bộ bài thơ được bố cục chặt chẽ, phần đầu và phần cuối vang vọng lẫn nhau, mạch truyện trôi chảy, kết cấu chặt chẽ.Nếu quân không ngừng thì việc đi lại của nhân dân sẽ bị cắt đứt, nếu nhìn trăng sẽ nhớ đến anh rể, nếu không có nhà thì không thể gửi thư, nếu người ta tản mác thì không biết sống chết.
Trong cuộc nổi loạn Anshi, Du Fu phải di dời và trải qua nhiều khó khăn. Anh lo lắng cho gia đình và cuộc khủng hoảng quốc gia.Anh ấy thực sự rất xúc động. Chỉ cần chạm nhẹ, hàng ngàn suy nghĩ tuôn ra từ đáy bút nên chủ đề chung về nỗi nhớ nhà, nỗi nhớ gia đình đã được viết một cách buồn bã, chán nản như vậy.
